There is no government like no government

De maanden zonder echte federale regering zijn een leerrijke periode voor ons land. Ze zijn dit op twee vlakken. Enerzijds natuurlijk omdat blijkt dat ook zonder federale regering de samenleving verder draait en Vlaanderen en Wallonië niet terugvallen in een positie van "failed state". Gelukkig maar bepaalt de overheid nog niet alles in ons dagelijks leven. En voor de dagelijkse beslommeringen waarin de overheid wel een grote rol speelt, ligt de bevoegdheid vaak ofwel nu al bij de deelstaten, ofwel in handen van organen die in een rechtsstaat onafhankelijk werken zoals de rechterlijke macht, of bij structuren die in handen zijn van corporatieve organisaties zoals de sociale partners. Dit betekent niet dat dit alles - zeker wat het laatste betreft - altijd even gezond is, maar de continuïteit is alvast verzekerd. En toch horen we wanhopige uitroepen van politici en meer nog van aan de banden met de politiek verslaafde kringen die het ontbreken van een echte federale regering een ramp noemen. Doordat we een regering van lopende zaken hebben zouden de hoogst noodzakelijke beslissingen niet kunnen worden genomen.

Volgens mij legt dit meer dan ooit de scheefgroei van onze parlementaire democratie bloot. In een parlementaire democratie kunnen alle wetten en reglementaire beslissingen door het parlement worden genomen, het is tenslotte de wetgevende macht. Maar ons parlement is zo sterk verworden tot een uitvoerende macht van de regering dat het niet meer in staat is zijn taak en bevoegdheden uit te oefenen. Nemen we bijvoorbeeld wetten het probleem van wetten die niet in werking treden omdat er geen koninklijk Besluit komt dat ze in werking stelt: dat is maar een probleem omdat het parlement de slechte gewoonte heeft wetten te stemmen die in een laatste artikel bepalen dat de koning (dus de regering) de datum van inwerkingtreding zal vastleggen. Maar in de meeste gevallen moet het parlement dan maar dat laatste artikel veranderen door een vaste datum en het probleem is opgelost. Moeten er nog regels voor uitvoering worden uitgevaardigd ? Het parlement is bevoegd die regels te maken, maar is dat alleen verleerd. En als men zou antwoorden dat het parlement daartoe niet de mensen en middelen heeft, dan vergeet men dat het parlement zijn eigen begroting kan bepalen en wijzigen door middel van een wet.

Het enige reële probleem rijst doordat het in ons grondwettelijke stelsel - om goede redenen - niet aan het parlement toekomt om individuele besluiten te nemen, zoals bv. benoemingen. En omdat de federale regering nog in lopende zaken zou zijn, zou dat dus niet kunnen. Maar men vergeet dat de reden waarom een regering vanaf de ontbinding van het parlement in beginsel geen echte beslissingen kan nemen het ontbreken van parlementaire controle is. Eenmaal het parlement terug is samengesteld valt die reden grotendeels weg. Dat het parlement verdorie de uittredende regering aan het werk zet en controleert. Nu hebben we parlementsleden die al 6 maanden betaald worden om nauwelijks iets te doen. Het http://www.blogger.com/img/gl.link.gifis een kans om eindelijk eens de machtsverhoudingen terug wat rechter te trekken. Laat het parlement zoals het hoort in een parlementaire democratie de krijtlijnen uittekenen van het beleid. Dan is het ook veel minder relevant welke regering we hebben. In Zwitserland is het al heel lang zo dat ministers in beginsel niet kunnen ontslagen worden tijdens de legislatuur waarvoor ze benoemd zijn en dat de regering bovendien zowat proportioneel uit alle partijen wordt samengesteld (inbegrepen sedert decennia de Zwitserse Volkspartij die door de ayatollahs van onze media intussen ook al tot extreem-rechts is bestempeld). Maar die ministers zijn wel verplicht om de richtlijnen van - een meerderheid in - het parlement te volgen.

Maar natuurlijk - in zo'n situatie zou de Vlaamse meerderheid ook wel eens één en ander kunnen beslissen (op zijn eentje). En het is vooral om dat te vermijden dat het parlement in België geen echt parlement mag zijn. Met een echt parlement zou het land niet lang meer overleven. Net zoals het land ook een scheut directe democratie niet lang zou overleven. En dus wordt er gesmeekt om een regering, die de democratie weer netjes opzij kan zetten en de Vlaamse verzuchtingen weer kan lamleggen. Laat ons toch nog maar even zonder blijven.
(deze bijdrage verschijnt in Doorbraak)