woensdag, augustus 31, 2011

Gij zult wel oordelen

Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt. Wie het zich permitteert een moreel oordeel uit te spreken over andermans levenswandel krijgt algauw deze uitroep uit Mattheus 7:1 voorgeschoteld.

Vaker nog allicht een "Bemoei U met uw eigen zaken" of zo – de meesten zullen immers in nauwelijks nog een zin uit de Bijbel kunnen citeren. Varianten zijn ook “de straat is van iedereen” (wat juist is, maar niet inhoudt dat iedereen daar gelijk wat mag doen) of “wat mensen in de slaapkamer doen gaat niemand anders aan”. Of het afdoen van kritiek op vulgariteit als een inbreuk op de vrijheid van mengsuiting. De idee dat esthetische smaken verschillen wordt misbruikt om elke morele beschouwing bij bepaalde soorten muziek of andere expressievormen de kop in te drukken, zoals Theodore Dalrymple mocht ervaren na zijn kritiek op sommige vormen van populaire muziek (1). Kritiek op religie verwordt dan tot een verboden fobie, kritiek op zogenaamde lifestyle een aanslag op iemands “identiteit”. Britse auteurs hebben deze houding de naam non-judgmentalism gegeven. Ze wordt vaak ideologisch onderbouwd met de stelling dat iedereen zijn eigen opvatting van het goede leven mag hebben en nastreven. De multiculturele ideologie gaat er ook vaak mee gepaard: zij verbiedt immers elke opvatting die op een bepaald gebied de normen of praktijken van de ene cultuur “beter” vindt dan die van de andere.

Bij nader toezien bestaat er zowel een liberale als een socialistische variant van dit non-judgmentalism. In de liberale variant wordt zowat alles aan het morele oordeel van anderen onttrokken zolang er maar geen belastinggeld voor wordt gebruikt. In de socialistische variant moet elke lifestyle bovendien ook nog eens met belastinggeld worden ondersteund. Wanneer iemand vaststelt dat vele aspecten van die levenswandel het maatschappelijk weefsel vernietigen, de kansen van de kinderen zwaar hypothekeren en meer algemeen de zwakkeren in alle opzichten ongezond houden, wordt op de boodschapper geschoten. Wijst men erop dat in veel van die populaire cultuur geweld en immoraliteit worden verheerlijkt, duurt het geen dag of men wordt voor verzuurd uitgescholden. Anders dan die liberale of socialistische nonjudgmentalisten vinden gemeenschapsdenkers het wezenlijk dat mensen moreel worden opgevoed en op hun moraliteit worden aangesproken en in het sociale leven ter verantwoording worden geroepen. Recent analyseerde de Hongaars-Britse socioloog Frank Furedi in een lezing te Leuven nog de perverse verwarring tussen tolerantie of ‘een open geest hebben’ en gebrek aan moreel oordeel (2). Er is voorts ook niets neoliberaals aan om die morele verantwoordelijkheid ook van de zogenaamde onderklasse te eisen, zolang men hetzelfde oordeel ook aanwendt jegens de “rijken”. Wie hoofdstuk 7 van het Mattheüsevangelie voortleest, zal trouwens dadelijk merken dat de passage gericht is tegen diegene die met twee maten en gewichten meten: “want met het oordeel, waarmede gij oordeelt, zult gij geoordeeld worden, en met de maat, waarmede gij meet, zal u gemeten worden (7.2)”. Om die reden dan maar niet willen oordelen is dan vaker een vorm van lafheid dan van openheid van geest.

(1) Zie Th. Dalrymple, "Geen rock, maar barok", http://standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=LE3A4NQL en de reacties in de Standaard de dag nadien, waaronder van de Standaard-redacteur Peter Vantyghem "Klereherrie", http://standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=HO3A98UN&s=1
(2) Multatulilezing Leuven 30 maart 2011 door Frank Furedi, "De ambivalente implicaties van tolerantie", voorstelling op http://www.multatuli-lezing.be/page.php?LAN=N&ID=518&CID=18&FILE=congres_subject&PAGE=1. Het thema wordt ook uitgewerkt in zijn boek "On Tolerance: The Life Style Wars: A Defence of Moral Independence", http://www.continuumbooks.com/books/detail.aspx?BookId=159026
Deze column verscheen (zonder voetnoten) in Doorbraak september 2011.


woensdag, augustus 10, 2011

Moet CGKR ontbonden worden?

In Knack van 10 augustus vindt U in de rubriek pro/contra een soort interview met me, eigenlijk een niet geautoriseerde samenvatting van een telefoongesprek met mij door de journalist. ik zou het wat anders geschreven hebben, met enkele nuances, maar algemeen gesproken is het niet onbehoorlijk samengevat. Ik geef correctheidshalve tegelijk eerst ook het standpunt van Jozef de Witte weer dat tegelijk werd gepubliceerd (origineel: http://knack.rnews.be/nl/actualiteit/weekblad/articles/printarticle-2762844.htm)

Moet CGKR ontbonden worden?

NEEN - Jozef De Witte


Men verwijt u dat u twee maten en twee gewichten hanteert.

Ik nodig iedereen uit om dat te bewijzen. Men komt dan aanzetten met het proces tegen het Vlaams Blok uit 2004 dat wij hadden aangespannen, maar daar heeft het hof geoordeeld dat alle uitlatingen apart niet strafbaar waren. Wel de herhaling: het geheel van campagnes, toespraken, interviews enzovoort. Voor aanzetten tot racisme moet men altijd kunnen bewijzen dat dit met bijzonder opzet is gebeurd. Pas dan is het strafbaar. En dit was een eenmalig stuk in een lokale krant, waarvan de auteur meteen zijn excuses heeft aangeboden. Onze analyse was dat een klacht juridisch geen kans zou maken, omdat hier het bijzondere opzet niet te bewijzen is. Moet ik er dan toch één indienen uit schrik voor Jan Jambon (N-VA) of Luckas Vander Taelen (Groen!)? Trouwens, elke Jood kan zelf nog een klacht indienen. Ik zal de eerste zijn om hen te feliciteren bij winst.

Waar komt die perceptie dan vandaan?

Omdat het enkele mensen goed uitkomt om dat te roepen. Wat kan ik meer doen dan rationeel aantonen dat het niet klopt? Er is niets waar wij meer aandacht aan besteden dan aan antisemitisme. We zitten er maandelijks over samen met de Joodse gemeenschap en met de overheid. Sommigen willen aantonen dat het antisemitisme oprukt. Maar waarop is dat gebaseerd? Bij ons stijgen de meldingen daarover niet.

Politici van links en rechts beloven parlementaire initiatieven. Bent u bang?

Als er wetswijzigingen komen, zullen wij daarmee werken. Ik ben benieuwd. En verder zijn alle politici welkom met vragen over onze werking. Een verstrenging van de antiracismewet zou ik wel een slechte zaak vinden, daarvoor is de vrijheid mij te lief. Als men elke belediging wil bestraffen, dan weet ik niet waar we eindigen. Leve het hevige maatschappelijke debat!

JA - Matthias Storme

Directeur Jozef De Witte verdedigt zijn CGKR met vuur, en wil geen verstrenging van de antiracismewet. 'Een klacht tegen die antisemitische tekst maakt juridisch geen kans. Moet ik er dan toch één indienen uit schrik voor de politiek?'

Wat vond u van de argumenten van het CGKR?

Die column is totaal onfatsoenlijk, maar in een vrije democratie is het niet aan de overheid om daar bestraffend tegen op te treden. Ik vind het daarom een juridisch correcte beslissing van het CGKR om geen klacht in te dienen. Het is evident dat dit niet strafbaar is. Alleen stel ik vast dat zij de wetgeving in andere dossiers wel al veel strenger geïnterpreteerd hebben, en dus twee maten en twee gewichten hanteren. Daarom vind ik het tijd dat de politiek zich bezint over de opdracht van het CGKR.

Welke richting moet het volgens u uit met het CGKR?

Ik zie het Centrum het liefst helemaal verdwijnen. Voor strafrecht hebben wij andere bevoegde instellingen, maar er is met het Centrum een uitzondering gecreëerd voor enkele speciale materies. Dat is volkomen fout. In onze rechtsstaat kan elk individu een strafzaak opstarten, en we hebben magistraten genoeg die gespecialiseerd zijn in discriminatie en racisme. Het enige wat nog verdedigbaar zou zijn, is dat het CGKR blijft bestaan als een soort adviesbureau voor slachtoffers van racisme en discriminatie - maar eigenlijk is het ook niet gezond dat dit door een overheidsdienst gebeurt. Hetzelfde geldt voor het onderzoek dat het CGKR verricht. Eigenlijk zou dat onpartijdig moeten zijn.

Er kwam striemende kritiek op het CGKR, zowel van links als van rechts. Wordt dit het einde van het Centrum?

Ik vrees van niet, want we zijn door de Europese Unie verplicht om zoiets te hebben. Alleen interpreteren wij in België die Europese richtlijn wel erg ruim, dus het zou al heel wat zijn als de taken van het CGKR ingeperkt worden. Maar men mag niet vergeten dat een deel van het probleem ook bij de veel te vage racismewetgeving ligt, waardoor alles strafbaar dreigt te zijn. Dat schrikt mensen af om hun mening te uiten. Van die wet moeten we ook af, en ideaal zou zijn dat we de Europese richtlijn kunnen amenderen.

 
Locations of visitors to this page