Ierland-EU for dummies

Net zoals na het afstemmen van het ontwerp van Europese Grondwet door de bevolking van Frankrijk en Nederland mochten we de voorbije dagen na het afstemmen van de als Verdrag van Lissabon vermomde Grondwet in Ierland weer reacties horen die vooral van onbeschaamdheid getuigen. De "verwende egoïstische" en "domme" Ieren zouden nu alle andere volkeren van Europa gijzelen en die schitterende toekomst die het verdrag van Lissabon aan Europa zal verlenen proberen te verhinderen. De wapens worden klaargemaakt om een klein volk als het Ierse dan maar door chantage op de knieën te brengen. Want het kan toch niet dat één land alles blokkeert, nietwaar. Desnoods moet dat er dan maar uit gegooid worden, toch ?

Mag ik het misschien toch maar even in andere termen uitleggen ?

Stel dat je enkele bedrijven hebt die al jaren samenwerken; ze hebben daartoe een samenwerkingsovereenkomst gesloten die niet altijd gemakkelijk functioneert maar alvast tot behoorlijke resultaten heeft geleid. De CEO's van de grootste bedrijven vinden echter dat het allemaal niet genoeg is en sturen aan op een verkapte fusie. Er worden vergaderingen belegd voor alle CEO's om ze onder druk te zetten tot zo'n akkoord te komen. De aandeelhouders hebben hierin natuurlijk geen inspraak. De CEO's hebben geen mandaat gekregen van hun respectievelijke aandeelhouders. Twee van hen zijn zelfs al eens uitdrukkelijk teruggefloten door hun aandeelhouders, en hebben dan gevraagd om de fusie een andere naam te geven, partnership of iets anders dat wat zoeter klinkt. Onder de bekende druk om toch maar tot een akkoord te komen gaan de CEO's allemaal overstag en tekenen ze een principeakkoord. De meeste CEO's schakelen vervolgens de aandeelhouders gewoon uit. Ze zorgen ervoor dat de Algemene Vergadering gewoon niet kan samenkomen. Maar één enkele CEO speelt het spel correct en roept de algemene vergadering (AV) wel samen. Het voorstel wordt weggestemd. De AV wil gewoon de bestaande samenwerking voortzetten.

Elke normale jurist zal zeggen dat die AV niets anders vraagt dan dat de overeenkomst die werkelijk gesloten is, de samenwerkingsovereenkomst van jaren geleden, daartoe het vanzelfsprekende recht heeft. Als een contractspartij gewoon bij de bestaande overeenkomst blijft, en de andere die partij dwingen om die te veranderen, dan zij het de anderen die contractbreuk plegen.

Een heel kleine minderheid van aandeelhouders die de fusie tegenhoudt ? Neen, een meerderheid van het bedrijf dat niet wil fuseren. Dat is perfect hun recht. Wat onrecht is, is dat de aandeelhouders van de andere bedrijven de mond wordt gesnoerd. Zij mogen zelfs niet eens stemmen. Dus is de stand niet 26 tegen 1, maar wel 0 tegen 1, of misschien correcter nog 2 tegen 3 (Spanje en Luxemburg tegen Frankrijk, Nederland en Ierland: de enige landen die een referendum hebben gehouden).

En kom nu niet zeggen dat de mensen om de verkeerde redenen neen gestemd hebben. Dan kan ik met nog veel meer argumenten zeggen dat al die "leiders" om de verkeerde redenen gekozen zijn bij de jongste verkiezingen. Bovendien dient dat argument alleen maar om de mensen dom te houden. Als dat niet de bedoeling is, dan is er maar één remedie: meer referenda. En wel telkens als er voldoende handtekeningen ingezameld worden, en niet alleen wanneer de Elyzeese heersers of andere paladijnen het nuttig achten.

Bij voorkeur natuurlijk met een stemming per thema en niet over alles tegelijk zoals bij het Verdrag van Lissabon. Het is natuurlijk al te gemakkelijk om het volk te verwijten dat ze niet alles begrepen hebben als je ze maar één vraag voorlegt over alles tegelijk. Splits de vraagstelling op in plaats van hypocriet te stellen dat men tegen alles neen zegt omdat men slechts tegen één ding neen wil zeggen. Zo herinner ik me dat Dehaene zich enkele jaren terug tegen een referendum over de Europese Grondwet verzette omdat de mensen zouden tegenstemmen omdat ze tegen de toetreding van Turkije zijn. Wel, laat ze dan apart stemmen over die toetreding in plaats van hen ondemocratisch die mogelijkheid te ontzeggen en alles maar verder door de strot te jagen.

Laat Europa eerst maar een stuk transparanter, democratischer en minder verspillend worden vooraleer het nieuwe bevoegdheden krijgt. En laten we ons - wanneer er nog eens over democratie en bescherming van minderheden gesproken wordt - goed herinneren welke journalisten en politici er niet voor terugschrikken chantage in te zetten jegens de Ieren.