zaterdag, november 20, 2010

Een plan N voor Vlaanderen (en Brussel)

Een van de chantagemiddelen die de voorbije maanden regelmatig werd aangevoerd tegen voorstanders van Vlaamse onafhankelijkheid bestaat daarin, dat een Vlaanderen dat zich zou afscheuren van België daardoor automatisch buiten de Europese Unie zou liggen en, mocht het daarvan deel willen uitmaken en de voordelen willen genieten, zijn toetreding als lidstaat zou moeten aanvragen, waarbij de Franstaligen er wel voor zouden zorgen dat er draconische toetredingseisen zouden worden gesteld.

Op de eerste plaats gaat deze chantage eraan voorbij dat die stelling impliceert dat in zo'n geval de rest van België wel automatisch lid zou blijven van de Unie, als zijnde de lidstaat België. Waarbij men nogal licht vergeet dat wie België wil voortzetten, ook gehouden is tot de gehele Belgische staatsschuld. Ook wordt daarbij door sommige juristen een zeer specieus onderscheid gemaakt tussen een afscheiding en een opheffing van het land. Op deze vragen wil ik hier vooralsnog niet ingaan, omdat er hoe dan ook voor Vlaanderen nog een erg interessante mogelijkheid bestaat om de chantage te beantwoorden, een Plan "N".

De grondslag voor dat plan "N" is te vinden in art. 355 lid 3 van het VWEU (Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie), gekoppeld aan het zgn. Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden. Dat Statuut is een Wet van 28 oktober 1954 van het Koninkrijk der Nederlanden later meermaals gewijzigd (1), waarnaar ook verwezen wordt in de Europese verdragen.

Dat Statuut is bij ons vrij onbekend en daardoor allicht onbemind, maar houdt kort gezegd het volgende in. Het regelt de relaties tussen "Nederland" (in het enkelvoud), Aruba, Curaçao en Sint-Maarten als vier landen die overeengekomen zijn om een gemeenschappelijk buitenlands beleid en een gezamenlijke defensie te voeren, een gezamenlijke Nederlandse nationaliteit te verschaffen aan de burgers van die landen en gezamenlijk een koninkrijk te vormen onder het huis van Oranje. Andere onderwerpen kunnen in gemeen overleg tot aangelegenheden van het Koninkrijk worden verklaard (art. 3 van het Statuut). Met andere woorden, dit Koninkrijk vormt een confederatie tussen Nederland en drie kleinere landen.

Vlaanderen zou dan ook kunnen toetreden als een verder land bij dit Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden met behoud van alle bevoegdheden behalve de zonet genoemde. Het leger zou moeten samengesmolten worden en de buitenlandse betrekkingen overgedragen aan de Koninkrijksinstellingen. En we zouden kunnen genieten van onze natuurlijke nationaliteit, het Nederlanderschap.

Een dergelijke toetreding zou meteen ook het Europa-chantage-probleem oplossen. Vlaanderen zou als Europees deel van het Koninkrijk zonder onderbreking deel blijven van de Europese Unie. Het statuut van Vlaanderen zou daarbij ook niet terugvallen op dat van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten. Die drie landen zijn geassocieerde leden van de Europese Unie als "landen en gebieden overzee" (LGO)(2) -waardoor zij deel uitmaken van de Gemeenschappelijke Markt maar niet in alle opzichten onder het gemeenschapsrecht vallen. Vermits Vlaanderen evenwel een Europees gebied is en geen gebied overzee (LGO), zou hierop art. 355 lid 3 van het VWEU van toepassing zijn. Dat bepaalt immers dat "De bepalingen van de Verdragen zijn van toepassing op de Europese grondgebieden welker buitenlandse betrekkingen door een lidstaat worden behartigd."

Ook voor Nederland is dit zeker aantrekkelijk: men krijgt er 6 miljoen Nederlanders bij en zowat de helft van zijn economisch potentieel; het Koninkrijk komt daarmee terug in de buurt van de grote landen waarmee het toch graag op wat meer gelijke voet zou komen. Waar een meerderheid van Nederlanders zelfs een volledige een Unie met Vlaanderen niet uitsluit, zal deze tussenoplossing in het Noorden zeker voldoende steun vinden.

Bovendien zou dit plan "N" niet enkel voor Vlaanderen aantrekkelijk zijn, maar ook voor Brussel. Brussel zou als een apart land kunnen toetreden tot het Koninkrijk zonder meer bevoegdhende over te dragen dan de genoemden, zonder deel van Vlaanderen te worden, en met behoud van een aparte inspraak in het Koninkrijk. Toetreding tot het Koninkrijk vereist al evenmin dat Brussel officieel ééntalig Nederlands zou moeten worden; het Frans zou mede officiële taal blijven.

Overigens zou het ook voor Wallonië geen slecht idee zijn om over de toetreding tot het Koninkrijk der Nederlanden na te denken, als een apart land natuurlijk.

Is dit voor Vlaanderen het ideale scenario ? Niet op alle vlakken, bv. omdat dit ons geen apart stemrecht in Europa zou opleveren, en daarvoor inderdaad een herziening van de Verdagen zou moeten worden onderhandeld. Maar het maakt ons wel grotendeels immuun voor de hierboven aangegeven vorm van francobelgische chantage.

(1) Zie http://wetten.overheid.nl/BWBR0002154, ook op http://nl.wikisource.org/wiki/Statuut_voor_het_Koninkrijk_der_Nederlanden
(2) Zie http://europa.eu/legislation_summaries/development/overseas_countries_territories/index_nl.htm

16 opmerkingen:

Dave Baeckelandt zei

An excellent post Matthias. I hope the politicians read this!

WalterCairns zei

Dus geen echte onafhankelijkheid, maar de facto opslorping in een buurland dat Vlaanderen nooit in haar hart gedragen heeft en een eerder neerbuigende houding heeft t.o.v diens kultuur, ideologie en taalgebruik? Ik zie het echt niet zitten.

matthias e storme zei

Walter,

ad 2°: er is veel vernaderd;

ad 1°: je hebt het verkeerd gelezen: het Statuut gaat uit van aparte landen met daarnaast beperkte confederale instelingen en bevoegdheden

Pieter Cleppe zei

Heel interessante bijdrage aan het debat. Wel moet er dan nog een oplossing gevonden worden voor het feit dat Vlaanderen geen apart stemrecht in Europa zou hebben.

Dit zou inhouden dat we over twee derde van onze regulering geen stemrecht meer zouden hebben, en ook Brussel en Wallonië zouden dat probleem hebben.

Evident als oplossing is dat een verdrag tussen Nederland, Vlaanderen, Wallonië en Brussel bepaalt dat de drie laatstgenoemden volle stemrecht en vertegenwoordiging op EU niveau krijgen, in tegenstelling tot Aruba, Curaçao en Sint-Maarten.

Aan de andere kant is er dan op onmiddellijke EU toetreding na geen enkel voordeel meer verbonden aan de hele operatie, in vergelijking met directe toetreding.

Als Vlaanderen toetreedt tot de EFTA zijn we misschien nog beter af, trouwens...

Unknown zei

“Point n'est besoin d'espérer pour entreprendre,
ni de réussir pour persévérer”
(een bekende Willem...)

Tussenstap naar de "Verenigde Nederlanden"? Federatie met meerdere deelstaten, ongeveer op basis van de oude provinciën: Brabant, Limburg, Vlaanderen, Zeeland, Holland, Friesland,... en ook Wallonië, Oostkantons en Luxemburg mogen desgewenst meedoen. Soort veredeld Benelux.
Wij voelen ons geneigd de lof van Utopia te bezingen...
(met dank aan Edgard Delvo: Democratie in Stormtij, 1983)
Dr.med.Willem Ceuppens, Dilbeek.
2010-11-24 / woensdag

Anoniem zei

De Nederlanden één!

Trent Reznor zei

Zelfde taal, zelfde cultuur, ... Nederland en Vlaanderen horen bij elkaar

Job zei

Ik juich het absoluut toe,
we zijn gescheiden door politieke redenen en helaas wat fouten aan onze kant, maar Vlaanderen is in ons hart een echte provincie van het koninkrijk der Nederlanden.
Ik vind niet dat we Vlaanderen moeten laten verstikken onder die waalse geldzuigers met hun aankomende koning prins pils& bedrog. Wel vind ik dat Brussel gewoon erbij hoort want het is grotendeels opgevuld met nederlandse trekken en roots.
Ook het openbaar vervoer kan worden versterkt door de Nederlandse Spoorwegen te betrekken met de sterke punten in onderhoud en dienstregeling.
Het belastingstelsel is iets wat wel zal wringen in Vlaanderen als dat zou worden aangepast. maar dat kunnen we ook wel weer overleven als we deze keer elkaar wel blijven steunen. Ik vind dat ondanks de afscheiding van vroeger wat voelde als een dolk in de rug voor de Nederlanders dat we wel nogmaals de hand moeten bieden om het samen te kunnen. De vooroordelen en neerbuigendheid zal denk ik daarvanaf stammen en snel verstommen als we weer samen 1 kunnen zijn.

Alain Boone zei

Positieve bijdrage tot het debat, inderdaad. In welke mate er effectief verlies aan stemrecht zou zijn valt nog te bezien. Maar is die omweg nodig. Vlaanderen en Nederland zijn in (con)federaal verband een logischer geheel dan een Belgische confederale unie met Vlaanderen, Brussel, Wallonië en de Oostkantons. Wil men een (con)federatie goed laten functioneren horen bevoegdheidsdomeinen waar er bij de bevolkingen van de samenstellende delen grote overeenstemming qua visie, doelen, verwachtingen als behoeften en waarbij er een grote gelijkenis qua politieke cultuur bestaat, (con)federaal geregeld te worden. Voor Vlaanderen en Wallonië is er zo nog bitter weinig dat ons bindt, er is zelfs een totaal andere visie inzake buitenlands beleid en defensie. Tussen Vlaanderen en Nederland daarentegen is er veel meer dat ons bindt, zoals cultuur, onderwijs, enz. Wij zouden zeker een door beide entiteiten gewenste sociale zekerheid kunnen uitbouwen, een gemeenschappelijk economisch beleid zelfs en nog meer, zonder de facto te moeten evolueren naar een unitair geheel, want de verschillen - oh ja - die zijn er ook. Een ware (con)fedederatie der Nederlanden opbouwen kan, met gepaste gelijkwaardige rechten voor noord- en zuid-Nederlanders op alle bestuursniveaus. Een groot deel van de oude Nederlanden (van voor de val van Antwerpen) weer samenbrengen, met dus ook Wallonië, lijkt om redenen van onder andere een zeer verschillende politieke cultuur een heel stuk minder voor de hand, al hoeft Brussel, dan wel in een 'aansluitingsverband' op basis van het Statuut, zeker niet losgelaten worden.

Renk zei

Vlaanderen bij Nederland zou absoluut fantastisch zijn. Mijn regio Noord-Brabant (NL) zou enorm profiteren van de verbeterde verbindingen tussen Holland en Vlaanderen. De IJzeren Rijn, Gent-Terneuzen-kanaal, Westerschelde, HSL-Zuid, het doortrekken van de A4-Zuid van Rotterdam richting Antwerpen. Al deze projecten zouden ineens in ons gemeenschappelijk belang zijn. Maar denk niet dat wij Hollanders geneigd zijn de Walen en Brussel erbij te nemen. Vriendelijke mensen maar economisch failliet. Europa DC hoeven we niet te zijn, wel verenigd.

rockattack zei

deze Nederlander vindt dat eigenlijk wel een prima idee. Koninkrijk der Nederlanden is natuurlijk wel wat meer dan alleen 'Holland', flexibel genoeg om Vlaanderen mee te laten doen inderdaad. Eendracht maakt macht. En lekker modern ook. Dit systeem werkt ook al eeuwenlang prima voor Groot-Britannie. Schotland, Engeland , Wales en Noord-Ierland samen- is ook een confederatie.

Anoniem zei

Zowel de 'harde' infrastructuur, als de sociale infrastructuur van België ligt ca. 50 jaar achter. Telefoonpalen boven de grond, geen fietspaden en 'wild'-bouw doorheen het hele land. In Gent en Brussel worden in een aantal wijken nog de beerputten leeg getrokken.
Zwakkeren in de samenleving moeten bij doktersbezoek bij de buren geld lenen, dat ze pas nadien gedeeltelijk van de 'mutualiteit' terugkrijgen.
Na Griekenland, Portugal en Ierland, wordt België de volgende in lijn met een enorme staatsschuld. Willen ze die als bruidschat meenemen ?
In een Hollands keurslijf zou er misschien iets van te maken zijn, maar waar zelfs een 'rechtse' Hollander zich sterk maakt voor sociale rijkdom (goede wegen, scholen, bejaardenhuizen, sociale voorzieningen etc.), geeft de Belg harde prioriteit aan persoonlijke rijkdom. Het algemeen belang is hem worst.

Met Vlaanderen moeten we doen wat de EU met Griekenland had moeten doen: eerst de lijken (gigantische Belgische Staatsschuld) uit de kast, en als ze 'matchen' zijn ze welkom.
Heilloze discussie nu. Weet elke econoom.

Januitbrabant zei

Reactie n.a.v. artikel prof. Matthias Storme in de Gazet van Antwerpen 11-7-2011:

Een reactie uit Nederland en wel uit Brabant. Hier heet dat "Noord-Brabant", maar ik voel me verwant met (Groot-)Brabant.
Afsplitsing van Vlaanderen, dat zich aan zou sluiten bij Nederland (zoals uw volksvertegenwoordiger Peter Luykx in september 2010 bij ons in de krant al schreef) is geen goed idee. Veel inwoners van Noord-Brabant (en Zeeuws-Vlaanderen en Limburg) willen juist weg van Holland (= Noord-Nederland) en wel in zuidelijke richting!
Daarom is het enige juiste idee: Een nieuwe staat Taxandria, waarin samengaan: Belgisch Brabant en Antwerpen, Noord-Brabant, Oost- en West- en Zeeuws Vlaanderen, Belgisch en Nederlands Limburg. Lees hiervoor een interessant artikel op www.marcelvanbussel.nl/de-droom-van-driek .
Jan van Hoof
Loon op Zand
Nederland

Fedor Steeman zei

Ik vind het een geweldige zet en prachtig idee om Vlaanderen en Nederland samen te smelten! Wie, als Vlaming, nog steeds denkt dat de noorderburen betweterig en arrogant zijn, loopt net zozeer achter als eventuele Hollanders die "Belgenmoppen" tappen. Ik heb zelf al decennia lang geen Belgenmop meer gehoord in elk geval.

Vlamingen zijn juist zeer geliefd in Nederland en er stroomt Vlaamse cultuur ons land binnen. Ook is voor menig jongere een uitstapje Antwerpen de grote hit vandaag de dag. Vlamingen hebben hun respect dik verdiend door hun nijverheid en kennis van de Nederlandse taal. Ik heb het idee dat de genegenheid wederzijds is.

Nee, we zullen het prima met elkaar vinden, denk ik.

En diegene die Toxandrië voorstelt? Je kan niet zomaar een 2000 jaar oude naam uit de klassieke tijd opvissen, alsof dat enige relevantie heeft voor de moderne situatie. Dat is nou precies de fout die met "Belgica" is gebeurd.

Markyze zei

Zelfs als onafhankelijke lidstaat zou Vlaanderen meer dan welkom zijn in de EU: een lidstaat die netto bijdraagt tot de gezamenlijke kas wordt in elke gemeenschap, waar ook ter wereld, steeds warmer onthaald dan een lidstaat die aan de uier hangt.

Toch is het bovenstaand artikel nog steeds actueel. Immers, het staat in de sterren geschreven dat de Franstalige Belgen ooit zullen aansluiten bij Frankrijk. Dat was eigenlijk hun plan toen ze hun (ongrondwettige) muiterij op gang brachten in 1830; de oprichting van België was destijds hun noodgedwongen plan B omdat Engeland de vereniging met Frankrijk niet zag zitten, maar die "Belgische uitstap" blijft voor de Franstaligen een détour.

Niet de Vlamingen maar de Franstaligen zullen op zekere dag België opgeven, met name op de dag dat ze in dit land geen eerste viool meer kunnen spelen en er geen geld meer uit de Belgische flappentap komt. Sommige Vlamingen dromen van de afscheuring, alle Franstaligen werken eraan. Op dag dat de Franstaligen zich van België afscheuren, zullen ook de Vlamingen over hun eigen lot kunnen beschikken.

Vlaanderen hoeft na het uiteenvallen van België niet als kleine staat door het leven te gaan, ook al zou het allicht leefbaar zijn. Men kan een confederatie met Nederland vormen, al dan niet met de juridische constructie die in het bovenstaand artikel wordt voorgesteld. In feite heeft het weinig belang of de te volgen juridische constructie nu reeds bestaat. De EU is zelf een confederatie die zichzelf telkens opnieuw moet heruitvinden, zodat ook er ook bij de splitsing van België een aangepaste oplossing uit de bus zal moeten komen. Het idee dat Vlamingen en Franstaligen tot in der eeuwigheid gedoemd zijn om in dit land samen te leven omdat er nog geen aangepaste juridische constructie voor bestaat, is trouwens op zich zo kafkaiaans als maar mogelijk is.

Indien Vlaanderen zich herenigt met Nederland en de Franstaligen zich aansluiten bij Frankrijk is er gewoon een EU-lidstaat die verdwijnt, een land dat bovendien nooit had moeten bestaan, en niemand zal het missen.

Unknown zei

Deze idee moet urgent verder doordringen in Vlaanderen. Het moet maar eens gedaan zijn met palaveren over de institutionele herinrichting van België 7.0. Het levert immers niets op. België is een mislukt experiment. Maar laat Brussel maar waar het is; die stad heeft steeds minder met Vlaanderen te maken en Vlaanderen laat zich alleen maar afremmen door Brussel niet te willen loslaten. Houd daar toch mee op. De échte scheidingslijn binnen België ligt overigens niet tussen Vlaanderen en Wallonië, maar tussen Vlaanderen en ... België. Met 'België' bedoel ik dan Wallonië (Franse en Duitstalige gemeenschappen; deze laatsten hebben wat mij betreft voldoende bewezen meer met Wallonië dan met Vlaanderen gemeen te hebben), Brussel en - jawel hoor - de faciliteitengemeenten in de Vlaamse rand. Bekijk maar eens uit welke mensen en partijen de gemeentebesturen bestaan, dan kun je die scheidingslijn objectief vaststellen. Wensdenken heeft geen zin; door onszelf ervan proberen te overtuigen dat de realiteit is wat we zouden willen dat ze is en ergo de eigenlijke realiteit te ontkennen hebben we in Vlaanderen al kostbare tijd (en geld!) verloren. Het enige wat écht dient te gebeuren is dat Vlaanderen en Nederland samen een confederatie vormen op korte termijn. Hoe en of die staatkundige integratie verder zal evolueren zal de toekomst wel uitwijzen, net zoals dat stemrecht in de EU. Hoe Wallonië en Brussel zich daarna staatkundig organiseren, is hun zaak. Ze zullen wel een oplossing vinden, maar zij zullen nooit deel uitmaken van de Verenigde Nederlanden. Franstaligen zijn namelijk zeer vriendelijke mensen en staan open voor andere culturen ... zolang zij binnen een staatsverband de grootste cultuur vormen. De Duitstaligen zullen niets te kort komen in Restbelgië; ze zijn immers met erg weinig in vergelijking met de Franstaligen. Deze laatsten zullen zich dus niet in hun culturele hegemonie bedreigd voelen. Dat ligt met de Nederlandstaligen erbij wel even anders omdat we met veel meer zijn. Vlaanderen is te groot voor België. Vlaanderen hoort gewoon bij Nederland!

 
Locations of visitors to this page