Matthias Storme in Meervoud: begrotingstekort, Maddens, B-H-V, Doel en Lissabon

Interview met Matthias Storme door Bernard Daelemans in Meervoud (2009) nr. 149 p. 4-10.

Jaren terug was Matthias Storme erg actief in de Vlaamse beweging als voorzitter van het Overlegcentrum vanVlaamse Verenigingen dat toen onder meer grote meetings voor Vlaamse onafhankelijkheid organiseerde. Later vonden we hem terug bij de N-VA waar hij slechts korte tijd in het partijbestuur hoorde, omdat hij zich tot politiek niet correcte uitspraken had laten verleiden in verband met de veroordeling van het Vlaams Blok wegens racisme. De hoogleraar in de rechten hield de partijpolitiek voor bekeken en heeft vandaag slechts een beperkt aantal bestuursmandaten, vooral op lokaal vlak, bij niet partijpolitieke verenigingen (1). Maar hij blijft een uitgesproken bewogenheid ten toon spreiden over de Vlaamse emancipatiestrijd. Meervoud overliep met hem de actuele politieke dossiers, van het federale begrotingstekort, over de Maddens-doctrine en de Vlaamse regering, over B-H-V, de kwestie Doel, tot en met de Lange Wapper en het Verdrag van Lissabon.

- Ten tijde van de diepe regimecrisis van 2007-2008 stelde u dat het niet erg was om geen regering te hebben en dat daar een kans lag voor het parlement om zijn macht te herstellen. Hoe bedoelt u dat?

Matthias Storme: Of het in de praktijk niet erg is, kun je niet met zekerheid zeggen, maar het zou niet erg mogen zijn. Als je democratisch stelsel volwassen genoeg is en je hebt een goed functionerend ambtenarenapparaat en een goed functionerend parlement, dan kan je rustig een hele tijd zonder effectieve regering, volgens mij. Ons ambtenarenapparaat valt nog wel mee, zeker op Vlaams niveau, maar het parlement is volgens mij problematisch. De parlementsleden zijn totaal onmondig geworden. Ze zijn totaal bevoogd. Ze zijn niet in staat om hun eigen bevoegdheden nog uit te oefenen. Dat geldt zowel op federaal als op Vlaams niveau. Er zijn massa’s gevallen waarbij het parlement de regering smeekt om wetten te maken (2). Dat is de wereld op zijn kop. De essentie van ons grondwettelijk bestel is dat het parlement de wetten maakt en de regering moet ze uitvoeren. Maar daar is men niet meer toe in staat.

Je kan onderscheid maken tussen twee modellen van besluitvorming, en wij worden gedomineerd door het model van besluitvorming achter gesloten deuren. De besluitvorming in de openbaarheid is er alleen nog voor de show. Er zijn verschillende types politici. Politici die een vrij lange parlementaire carrière hebben, waarbij ze verplicht zijn om in de openbaarheid te argumenten, zijn meer democratische, ook in de regering, dan degenen die uit kabinetten, uit sociale organisaties komen waar de besluitvorming altijd achter gesloten deuren plaatsvindt. Dat is geen kwestie van compromisbereidheid of niet. Ook in het parlement moet je compromissen sluiten, maar ze worden in het openbaar gesloten. Jean-Luc Dehaene, Kris Peeters zijn twee voorbeelden van politici van het tweede type. Ik denk dat dat de kwaliteit van onze democratie sterk benadeelt.

Er worden ook nogal wat misverstanden gecreëerd over de bevoegdheden van een regering van lopende zaken. Men doet alsof een regering in lopende zaken niets zou kunnen doen. Nog erger: men doet alsof een parlement niets zou kunnen doen met een regering van lopende zaken. Dat is compleet absurd: een parlement dat verkozen is heeft volheid van bevoegdheid, of er nu een regering is of niet. Maar men wil dat niet. Een regering van lopende zaken kan ook redelijk wat doen onder controle van het parlement.

- Dus een regering van lopende zaken kan dingen uitvoeren waarvoor ze van het parlement een mandaat krijgt.

Evident! Alles wat het parlement opdraagt aan een regering – van lopende zaken of niet – daartoe heeft die regering de bevoegdheid en zelfs de plicht om dat te doen. Er is één discussiepunt. Ons politiek bestel heeft als onderbouw dat er algemene regels zijn op basis waarvan concrete beslissingen genomen worden (3). Op grond van die gedachte kan je concluderen dat het parlement niet de bevoegdheid heeft om individuele beslissingen te nemen. Onze Grondwet voorziet wel in een aantal uitzonderingen, bijvoorbeeld naturalisaties. Nu, in werkelijkheid blijft er van dat model nauwelijks iets over. De regering neemt massa’s regels aan en het parlement grijpt in in individuele beslissingen. Individuele beslissingen over grote infrastructuurprojecten die bij wet worden bepaald zijn legio. Maar als men vasthoudt aan die gedachte, kan men wel stellen dat er een probleem is als er geen regering is omdat je dan geen benoemingen kan doen. Dat is typisch een individuele beslissing. Maar afgezien daarvan is er toch heel wat dat het parlement vermag.

- Het parlement heeft in de regeringsloze periode wel één wet goedgekeurd, namelijk aangaande de splitsing van de kieskring B-H-V.

Ja, die wet is in commissie gestemd, maar je ziet waar we nu staan. Met de hele caroussel van bevoegdheidsconflicten, die alleen maar kan draaien omdat de Vlaamse meerderheidspartijen wil dat hij draait. Volgens mij is het circus van de bevoegdheidsconflicten ongrondwettig (4). In het verleden is het nooit zo geïnterpreteerd dat men achtereenvolgens belangenconflicten kan inroepen. Ik heb het nagegaan. Het is al voorgekomen dat tegen eenzelfde beslissing verschillende bevoegdheidsconflicten werden ingediend, maar die zijn steeds tegelijkertijd neergelegd (5). Wat er nu gebeurt is puur misbruik van het mechanisme. De termijnen worden dan nog flink opgerokken: ze worden telkenmale driemaal zo lang uitgesponnen dan wettelijk voorzien.

- Hebt u daar dan geen procedure tegen gevoerd?

Ja, bij het Grondwettelijk Hof, maar dat heeft zich in deze onbevoegd verklaard omdat ze zeggen dat een motie van belangenconflict geen rechtsnorm is (6). Maar het Grondwettelijk Hof heeft wel reeds andere beslissingen van parlementen, die ook niet de vorm van een wet hadden getoetst. Toen achtten ze zich wel bevoegd.

- We hebben dan toch een ‘volwaardige’ federale regering gekregen, want de financiële crisis moest aangepakt worden. Is de regering daarin geslaagd, volgens u?

Ik voel me niet deskundig om over de financiële crisis stricto sensu iets te zeggen, maar we hebben natuurlijk een reusachtig probleem met de overheidsfinanciering, met de financieringswet, met de verantwoordelijkheid van de federale overheid en de deelstaten. De deelstaten zijn overgefinancierd, ze krijgen teveel geld. De federale overheid is arm. Dat is voor een deel juist. Maar hoewel de deelstaten overgefinancierd zijn, slaagt men er aan Franstalige kant nog niet eens in om een begrotingsevenwicht te hebben. Niet nu, maar ook de voorbije jaren niet. Dat is een serieus probleem. Ten tweede geeft de federale regering, die zo arm is, nog altijd heel veel geld uit op domeinen waarvoor ze zelfs niet eens bevoegd is, zoals het grotestedenbeleid, preventieve gezondheidszorg, duidelijk bevoegdheden van de deelstaten, waar de federale overheid zijn bevoegdheid te buiten gaat. Als men gewoon al die uitgaven zou schrappen en de deelstaten zou zeggen: neem uw verantwoordelijkheid, dan heeft men al een stukje doorgeschoven. Er zijn ook een paar perverse effecten in de bevoegdheidsverdeling. Bijvoorbeeld de pensioenen van de ambtenaren van de deelstaten worden betaald door de federale overheid. Men heeft dat zo gewild omdat men aan de unitaire sociale zekerheid niet wilde raken, maar dat is pervers: want dat geeft de deelstaten de kans om meer ambtenaren te benoemen op kosten van de federale overheid. Er zijn dus heel wat problemen, maar geen politieke wil om er iets aan te doen. Dit zal het federale begrotingstekort natuurlijk niet volledig oplossen, maar waarom daar al niet mee beginnen?

- De regering-Van Rompuy heeft nu toch al het dispuut over de asielproblematiek opgelost…

Dit is natuurlijk totaal onverantwoord. Elke regularisatie trekt altijd weer massa’s nieuwe illegale migranten aan. We zitten met een heel ernstig integratieprobleem in dit land. Ik zeg niet dat die niet oplosbaar zijn. Omzeggens iedereen is integreerbaar, maar niet in gelijk welke hoeveelheid. Als je natuurlijk de kraan niet kan dichtdraaien, dan kan je niet dweilen. Het is perfect mogelijk om zelfs relatief grote groepen nieuwkomers te integreren, maar dat is niet mogelijk zolang de deur open blijft.

- In wiens belang is het dan om de deur open te laten staan? Waarom maken de Franstaligen daar een strijdpunt van?

Het is misschien overdreven om het zo te stellen, maar ik heb toch de indruk dat er inderdaad een zelfvernietigend schouwspel aan de gang is: ‘als wij (de Franstaligen) het niet kunnen halen, dan moeten die anderen ook maar kapot. Als wij de macht niet meer hebben in België, laat ons er dan voor zorgen dat de Vlamingen ook niets meer te zeggen hebben in hun eigen land’. En het is natuurlijk een vorm van clientelisme. Je hebt partijen die menen dat ze daardoor hun machtspositie gaan versterken. Bij de PS is dat ook duidelijk gelukt natuurlijk. Zonder de massale migratie zou de PS een heel stuk verder teruggevallen zijn.

- Hoe komt het dat ze juist de migranten aan zich kunnen binden en niet meer de autochtonen?

Omdat natuurlijk de socialisten een verhaal brengen van wij beloven op kosten van anderen. Mensen die niet veel te verliezen hebben zijn gebaat bij een politiek van wij delen uit op kosten van anderen. De dag dat mensen daar iets bij te verliezen verandert dat. Je ziet dat bij een deel van de Turkse middenstand die wel economisch goed geïntegreerd is (maar cultureel alles behalve denk ik), die vrij stevige eigenaars zijn geworden, die keren zich op dat ogenblik af van het socialisme. Socialisten hebben er belang bij dat er steeds nieuwe massa’s zijn. Maar ik verdenk er ook sommige kapitalisten van dat ze er belang bij hebben dat er altijd nieuwe, goedkope arbeidskrachten ingevoerd worden. Het lijkt wel een duivelspact. Het is niet voor niets dat een deel van de economische grootmachten (organisaties) pleiten voor migratie. Anders zijn ze verplicht zich aan te passen aan de situatie in een land. Met grote migratie kan men blijvend goedkope arbeidskrachten aantrekken. Toch denk ik dat de effecten daarvan nefast zijn, op termijn ook voor de economie. Het is allemaal korte termijn denken.

- Nog een probleem dat de regering Van Rompuy voornemens is om op te lossen voor het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie een aanvang neemt, is ‘B-H-V’.

Er is maar één oplossing: de splitsing stemmen. Al het andere is een fundamentele inbreuk op ons grondwettelijk bestel. De achtergrond van de ongrondwettigheid van B-H-V is vrij duidelijk (7). Wat sommigen ook mogen beweren: het is heel duidelijk dat de bestaande kieskring op eenzijdige manier inbreuk pleegt op de basisindeling van België in taalgebieden, gewesten en gemeenschappen. Je moet maar de artikels 1, 2, 3 en 4 van onze grondwet lezen. Daarover gaat het. De procedure die ik heb gevoerd en die tot het arrest van het Grondwettelijk hof heeft geleid, was opgebouwd rond dat argument: de indeling van het land in taalgebieden, gewesten en gemeenschappen wordt op een eenzijdige, discriminerende manier doorkruist door de gewestgrensoverschrijdende kieskring. We hebben nooit beweerd dat een gewestgrensoverschrijdende kieskring noodzakelijk ongrondwettig was, maar wel een eenzijdig gewestgrensoverschrijdende kieskring. Het argument dat er faciliteitengemeenten zijn in Vlaams-Brabant is geen tegenargument als je ook in aanmerking neemt dat er ook faciliteiten zijn in bepaalde gemeenten in Henegouwen: Edingen, Vloesberg, Moeskroen, Komen. Dan zou je die mensen dezelfde rechten moeten toekennen. Niet dat ik vind dat dit de juiste piste is. Ik stel alleen dat met betrekking tot de kiesomschrijving bepaalde faciliteiten slechts denkbaar zijn in Vlaams-Brabant indien dit op basis van wederkerigheid gebeurt.

Ik weet natuurlijk niet welke koehandel men van plan is op te zetten, maar ik denk dat de Vlamingen daar echt moeten zeggen : dit gaat enkel over de uitvoering van een arrest en niets anders.

- Een federale kieskring dan?

Een federale kieskring vergt een wijziging van de grondwet. Voorts heb ik er niet zoveel schrik van, maar ik vind het wel totale nonsens. Trouwens, de voorstellen die er zijn voor een federale kieskring, zijn natuurlijk contradictorisch. Men wil zogezegd een federale kieskring om de Belgische natie in zijn geheel de kans te geven om een beperkt aantal mensen ‘nationaal’ in de oude betekenis te kiezen, maar men gaat wel op voorhand vastleggen hoeveel Nederlandstaligen en Franstaligen er verkozen zijn. Dat is natuurlijk bedrog! Dat is geen federale kieskring. Bovendien - ik heb het onderzocht: een federale kieskring bestaat in geen enkel federaal land, behalve in Irak (8). Als dat het voorbeeld is waaraan we ons willen spiegelen? Het bestaat nergens, ook niet in Amerika.

- Over naar het Vlaamse niveau: de Vlaamse regering, zegt men, wordt geïnspireerd door de Maddens-doctrine. Is dat een gunstige evolutie?

Ik heb er nog niet veel van gemerkt, maar natuurlijk : we zijn nog maar begin september. De Maddens-doctrine, als ze ernstig effectief wordt uitgevoerd is het proberen waard, maar ik heb er mijn twijfels over of men daartoe bereid is. Uitvoering van de Maddens-doctrine zou op zijn minst betekenen dat men alle middelen inzet tegen de federale begroting. Te beginnen met een belangenconflict. De federale begroting bevat al jaren uitgaven die tot de bevoegdheid van de gewesten en gemeenschappen behoren. Het allereerste wat men dus moet doen is de federale begroting saboteren. Als men daartoe bereid is, dan kunnen we au sérieux nemen dat de Vlaamse regering de Maddens-doctrine effectief wil toepassen. Dat zal, denk ik, de eerste test zijn om de ernst vast te stellen waarmee de Vlaamse regering de eigen doctrine trouw is die ze beweert aan te hangen.

- Dat komt dan neer op het onder curatele stellen van de federale staat, zoals Bart De Wever zich in een onbewaakt moment heeft laten ontvallen?

Dat is nog niet eens de federale staat onder curatele stellen. Dat is alleen maar de bevoegdheidsoverschrijdingen van de federale staat stoppen. Gewoon de wet toepassen.

- Kris Peeters zei dat er geen euro van Vlaanderen mag dienen om de federale begroting op te smukken.

Daar moet het argument zijn: wij zijn bereid om bij te dragen tot de vermindering van het federale begrotingstekort door ons meer bevoegdheden te geven, zonder dat daar evenredige bedragen mee overgeheveld worden. Ten eerste: stop met het besteden van middelen op domeinen die niet tot de federale bevoegdheid behoren; ten tweede geef ons nieuwe bevoegdheden en we zijn bereid die over te nemen met een korting op de bestaande uitgaven daarvoor.


- Zijn er eigenlijk alternatieven voorhanden voor de Maddens-doctrine?

De Maddens-doctrine is natuurlijk geen definitieve oplossing. Het kan niet de bedoeling zijn om het te houden bij de bestaande bevoegdheidsverdeling. Het is de bedoeling om de bevoegdheden van Vlaanderen drastisch te verhogen.

- Intussen is de Vlaamse beweging een beetje wakker geschud door de uitlatingen van Frans Crols op de Ijzerwake in verband met Brussel.

Die zijn op zijn minst een ernstig debat waard…

- Het debat is al jaren geblokkeerd uit angst om knopen door te hakken in de ene of de andere zin.

Dat is juist. Crols heeft luidop gezegd wat heel wat mensen misschien niet als een definitieve mening hebben, maar waarvan vele mensen denken dat dit in de openbaarheid mag gebracht worden en dat dit een discussie waard is.

- ‘Brussel loslaten’. Is het niet de onmacht om een grotere Vlaamse ontplooiing tot stand te brengen projecteren op het probleem-Brussel?

Soms moet je ook je beperkingen inzien. Wat kunnen wij bemeesteren met steeds minder Vlamingen.

- Steeds minder Vlamingen in Brussel?

Neen steeds minder Vlamingen in Vlaanderen ook. Onze demografie is rampzalig. De bevolking blijft alleen op peil door immigratie. In Brussel is het nog rampzaliger. Je moet natuurlijk weten welke spankracht je hebt. De mentaliteit, de deugden en ondeugden van onze bevolking kennende uit de geschiedenis heb ik er ernstige twijfels bij of wij in staat zouden zijn om Vlaanderen inbegrepen Brussel Vlaams te houden. Een onafhankelijk Vlaanderen met Brussel als integraal bestanddeel zonder meer, is jammer genoeg nefast voor Vlaanderen. Dat kan niet functioneren. Daar hebben we niets mee gewonnen ten aanzien van de situatie in België vandaag. Dat wil niet zeggen dat we Brussel volledig moeten loslaten.

- Een condominiumstructuur wordt toch ongelofelijk ingewikkeld en weinig transparant.

De vraag is hoeveel we willen loslaten? Op korte termijn is het toch in eerste instantie de Brusselse bevolking die zichzelf zal moeten besturen. Mijn stelling is natuurlijk dat Vlaanderen de bevoegdheden die het nu heeft in Brussel niet mag loslaten: de gemeenschapsbevoegdheden niet, en evenmin de federale bevoegdheden die vandaag mee door Vlamingen beheerd worden. Het is evident dat elke regeling minstens zal moeten inhouden dat de Vlaamse gemeenschap autonoom het eigen onderwijsnet, het net van persoonsgebonden materies en instellingen zal moeten behouden en blijven besturen. Er zou dan een soort subnationaliteit of dubbele nationaliteit aan gekoppeld moeten worden. Als Crols ook dat wil loslaten, kan ik hem totaal niet volgen.

- Ik begrijp toch niet hoe 15% Franstaligen in Vlaanderen de ontplooiing van Vlaanderen zouden beletten.

Ik heb er mijn twijfels over, als men ziet hoe we in het verleden niet in geslaagd zijn om relatief kleine minderheden binnen de perken te houden, vrees ik dat dat een olievlek blijft. Een unitair Vlaanderen inclusief Brussel betekent ook dat het hele nationale niveau tweetalig zou moeten zijn. Wat heb je dan gewonnen, vergeleken bij vandaag?

- Op dat ogenblik is er toch een enorme machtsverschuiving?

Zijn wij er ooit in geslaagd om onze meerderheid te gebruiken?

- Er is toch een verschil tussen een meerderheid van 60/4O die dan nog grondwettelijk met allerlei pariteitssystemen is geblokkeerd en een unitair Vlaanderen met 15% Franstaligen.

Je gaat er nooit in slagen om dat tot stand te brengen zonder dergelijke garanties.

- Die zullen toch niet van dezelfde orde zijn als vandaag: pariteit in de Vlaamse regering met evenveel Franstalige als Nederlandstalige ministers?

Dat is waar. Het probleem is dat de vijandigheid vanuit Brussel en de vervreemding zo groot is. De argumenten die wij hanteren voor een splitsing van België zijn in feite ook argumenten voor een scheiding tussen Vlaanderen en Brussel. Zeggen dat Vlaanderen en Wallonië twee verschillende landen zijn met twee publieke opinies, dat er geen behoorlijk bestuur mogelijk is omdat er andere preferenties leven, en andere politieke landschappen, dat gaat allemaal ook op voor Brussel. Ook al zeggen wij, voor een deel terecht, dat Brussel economisch dichter bij Vlaanderen staat. Maar er zijn vlakken waar de verhouding tussen Brussel en Vlaanderen veel meer vergiftigd is dan met Wallonië.

- Alain Deneef, voorzitter van de Staten-Generaal van Brussel verklaarde wel op de Waalse Staten-Generaal dat ingeval België zou uiteenvallen, Brussel zeker nooit in alliantie zou willen treden met Wallonië omdat 80% van zijn economie in Vlaanderen verankerd ligt.

Brussel zou toch ook nooit voor een alliantie met Vlaanderen kiezen. De Brusselaars zijn zichzelf aan het wijsmaken dat ze zelfstandig kunnen bestaan. Als ze dat geloven, dan heb ik daar geen enkel probleem mee.

- Van de hoofdstad naar het bedreigde dorpje Doel: wat vindt u van het beleid van de Vlaamse regering?

Het wanbeleid bedoel je natuurlijk! Dat is een schoolvoorbeeld van een verhaal van bedrog. Men speculeert erop dat men door bedrog en illegaal handelen uiteindelijk zijn slag zal thuishalen. Het is een beleid van het fait accompli. We handelen onwettig, maar we doen het maar. Achteraf zal het dan wel geregulariseerd worden. Men wil het dorp weg. Men heeft nooit durven zeggen wat men allemaal van plan was. Men is begonnen in 1998 met het excuus: Doel moet weg in het belang van zijn inwoners want Doel zal onleefbaar worden als het Deurganckdok er ligt. Om dat dok aan te leggen waren er redelijke argumenten, maar we zien dat het nog steeds half leeg staat. Er zijn containerkaaien teveel in Antwerpen. Nog maar eergisteren hebben we vernomen dat PSA, de grootste goederenbehandelaar in Antwerpen twee grote containerkaaien gewoon gaat sluiten omdat er niet genoeg trafiek is(9).

Nu, dat het dorp niet kan samenleven met dat dok is een grote leugen gebleken. Dat dorp heeft perfect kunnen samenleven met het Deurganckdok. Men heeft er niet veel last van. Het blijft nog steeds een ongelofelijk mooie plaats om te wonen, ware het niet dat men het half afgebroken heeft en een verrottingspolitiek heeft gevoerd. Maar als plaats voor een dorp blijft het ondanks de haven nog steeds een perfect bewoonbare plaats. Er zijn natuurlijk mensen geweest die het zekere voor het onzekere namen en die onteigend wilden worden. Die huizen zijn door de intercommunales aangekocht, maar men heeft daarna de herbevolking gesaboteerd. Er zijn altijd massa’s kandidaten geweest die daar wilden gaan wonen. Het is daar ook heel mooi. Of beter gezegd: het was er heel mooi. Men heeft dat gesaboteerd. Men heeft de huizen bewust verkrot. Men heeft mensen weggepest. Men heeft huizen afgebroken. Allemaal, zogezegd, in hun eigen belang. Nu ook weer hoor ik de potentaten van de intercommunales verklaren: we gaan de huizen afbreken, de mensen wegjagen om ramptoerisme te voorkomen. Wat voor nonsens is dat. Het is evident: men wil het dorp weg, of men dat nu nodig heeft of niet. Want in de megalomane plannen wordt er gesteld dat er nog plaats moet zijn voor industrieterreinen, ook als er geen bijkomend Saeftingedok komt. Dat is klinkklare nonsens. Als er geen dok komt kan je perfect elders in Vlaanderen industrieterreinen hebben, zelfs op linkeroever, zonder dat het dorp weg moet. Het is een onbegrijpelijke vernielingsdrang die ik alleen maar kan verklaren uit rancune. Het is een symbooldossier: het dorp moet kapot, ook al hebben we het niet nodig, ook al verspillen we daar massa’s belastinggeld. Het is een schande hoeveel geld men daarin gestoken heeft om dat dorp kapot te maken. Het is allemaal volstrekt illegaal. Het is woongebied. Maar men speculeert erop: eerst maken we het kapot. En als dat gebeurd is schaffen we het woongebied af. Illegaal handelen loont. Dat is de hele politiek die de Vlaamse regering voert.
Een tweede element van die politiek is dat men probeert zichzelf een imago van goed bestuur aan te meten door altijd te verwijzen naar beslissingen die men zou genomen hebben, maar die niet bestaan of die anders waren. Wat Doel betreft zegt men dat men de mensen kan buitenzetten en dat men huizen mag afbreken omdat er al sinds jaren een ‘uitdovingsbeleid’ gevoerd wordt. In een rechtsstaat ligt beleid echter vast in beslissingen die een bepaalde vorm moeten hebben en die gepubliceerd moeten worden in het Staatsblad. Dan zijn ze ook aanvechtbaar voor de rechtbanken enz. Die beslissingen bestaan niet. Het ‘uitdovingsbeleid’ is niet als een formele overheidsbeslissing vastgelegd. Je kan ze dus ook niet aanvechten want ze bestaat niet. Toch wordt steeds gesteld: we hebben dit jaren geleden al beslist. Men bedriegt de mensen dus. Bovendien heeft men de inhoud in de loop der jaren gewijzigd. Men heeft destijds gesteld dat er woonrecht in Doel zou blijven zo lang er geen vergunning is afgeleverd voor de bouw van het Saeftingedok. Het was pas omwille van het Saeftingedok dat het dorp zou moeten verdwijnen. Het is evident dat er vandaag bijna niemand nog ernstig denkt aan de bouw van dat Saeftingedok, gezien de evolutie in de trafiek. En toch beroept men zich nu op dezelfde zogenaamde beleidsbeslissing om de bevolking te deporteren. Dat is puur bedrog.

- Wat is dan het perspectief?

Als men de wet respecteert moet men de huizen terug bewoonbaar maken en bewoning toelaten. Het gaat niet over het feit dat men het recht niet zou hebben om een huurder die zijn huur niet betaalt zijn contract niet zou kunnen opzeggen. Waar het hier om gaat is dat de overheid niet het recht heeft om de bestemming van de huizen te veranderen. In Brussel mag je ook van je woning geen kantoor maken zonder vergunning. Maar in Doel wordt dus de bestemming van elk van die woningen veranderd van een bewoonbare woning in een krot. Dat is een illegale wijziging van de bestemming.

- Wie zijn de eigenaars van die woningen?

Dat zijn de intercommunales. Dat zijn staten in de staat. Dat zijn lokale machtsbaronieën die van vader op zoon overgaan. Dat zijn potentaten. Mensen die regeren op een dictatoriale manier over de plaatselijke bevolking. Men kan zich dat niet voorstellen welke chantage daar wordt toegepast. We hebben het in Doel verschillende keren meegemaakt dat mensen gechanteerd geweest zijn om niet te procederen. Men dreigt de bevolking af, dat men er zal voor zorgen dat ze geen woning krijgen als ze durven te procederen, of dat ze hun job zullen verliezen. Dat zijn de praktijken van Interwaas, voorzitter: Freddy Willockx, directeur: Bart Casier. Dat zijn de praktijken van maatschappij Linkerscheldeoever, directeur Peter Deckers, zoon van Gust Deckers. Dat is de chantage waarmee de bevolking in het Waasland onder de knoet gehouden wordt. Met als argument: het is allemaal in het belang van de werkgelegenheid. Dat verschijnt niet in de media, maar dat is de realiteit.

- Is er nog hoop?

Als men behoorlijk bestuur toepast, en als men de wet toepast, is het perfect mogelijk om dat dorp morgen te herbevolken. Er is geen enkele twijfel over dat er vele Vlamingen zijn die bereid zijn in dat dorp te gaan wonen.

- Van het kleine Vlaamse dorpje naar de Europese moloch. Straks moeten de Ieren zich opnieuw uitspreken over het Verdrag van Lissabon, de variant van de Europese Grondwet. Maar behalve de Ieren hebben ook de rechters van het Duitse Grondwettelijke Hof zich over dat verdrag uitgesproken.

Het is bedroevend dat er in België bijna geen politiek Europa-debat is, dat wij compleet alles slikken. Er is bij ons geen mogelijkheid dat de bevolking zich hierover uitspreekt bij referendum. Het gaat hier over een fundamentele wijziging van ons grondwettelijk bestel door het verdrag van Lissabon. In Duitsland evenmin, maar gelukkig heeft het Duits Grondwettelijk Hof de moed gehad om te zeggen dat eerst de inspraak van het (Duitse) parlement drastisch verstevigd moet worden vooraleer het verdrag van Lissabon kan geratificeerd worden. Dat arrest is een pareltje (10). Hier zijn de beste magistraten van Europa aan het werk geweest. Met een ijzeren logica stellen ze het democratisch deficit en de misbruiken aan de kaak. Ze zeggen dat er een enorme kloof bestaat in Europa tussen de democratische legitimatie en de macht. Het Europees parlement is niet in staat om dat op te vangen want er is geen Europees volk, geen Europese publieke opinie. De democratische legitimiteit van Europa kan alleen berusten op de effectieve inspraak van de nationale parlementen en de nationale bevolkingen. En die is er niet, behalve voor een stukje in Denemarken, ook een beetje in Oostenrijk en nu ook een klein beetje in Duitsland dank zij dit arrest van het Grondwettelijk Hof. Bij ons is het in elk geval nul.

Een tweede zaak is dat het Duitse Grondwettelijk Hof zegt dat voor een heel aantal domeinen het zwaartepunt van de besluitvorming moet blijven liggen bij de staten omdat dat de enige zijn die democratisch gelegitimeerd zijn. Alles wat te maken heeft met nationaliteitswetgeving, met justitie... Op dit ogenblik hebben we te maken met een zeer zware uitholling van de nationale bevoegdheid inzake het strafrecht. Er worden via kaderbesluiten door de Europese Unie massaal verplichtingen opgelegd aan de lidstaten, inzake strafrechtelijk beleid, vervolgingen, die compleet ingaan tegen onze grondwettelijke vrijheden. Ons Grondwettelijk Hof heeft één keer gedurfd om in te gaan tegen Europa wat betreft het beroepsgeheim van de advocaat(11). Maar wat het aanhoudingsmandaat betreft, heeft men dat niet gedurfd (12).

- In welk opzicht worden de grondwettelijke vrijheden uitgehold door die Europese kaderwetten.

Bijvoorbeeld de strafbaarstelling van discriminatie en vrije meningsuiting wat dat betreft en het Europees aanhoudingsmandaat zijn daar sprekende voorbeelden van. Dat leidt tot hallucinante toestanden. Mensen worden uitgeleverd en moeten in voorhechtenis zitten in een ander land waarvan ze de taal niet kennen. En dat gaat om futiele misdrijven, zelfs als ze zouden begaan zijn. Mensen worden bij verstek veroordeeld voor drugsbezit bijvoorbeeld. Dat systeem is uitgedacht voor de zwaarste criminaliteit, maar als men ziet wat men onder ‘zware criminaliteit’ begrijpt? Discriminerende uitlatingen wordt als topcriminaliteit behandeld. In Engeland is daar nu heel veel weerstand tegen. Er zijn Britten uitgeleverd aan Frankrijk, aan Griekenland, aan Polen. Men houdt de fictie op, uit respect voor de gelijkwaardigheid van de lidstaten, dat de justitie in alle landen van de Unie even goed functioneert. Ten eerste is dat niet waar, maar zelfs als het waar was ten aanzien van de eigen burgers, een buitenlander die in een procedure verzeild geraakt in een land waarvan hij de taal niet kent, het rechtssysteem niet kent, de advocaten niet kent, die bevindt zich in een totaal verzwakte positie. Ik vind de uitlevering van eigen burgers onaanvaardbaar. Het gebeurt zelfs dat men uitgeleverd wordt naar landen waar de feiten zich niet hebben voorgedaan. Spanje vraagt de uitlevering van Basken ook voor feiten die zich niet in Spanje maar elders in Europa hebben voorgedaan. Dit kan dus niet.

- Ik hoorde u daareven een lans breken voor een referendum over zaken als de Europese grondwet. Bent u voorstander van directe democratie?

Ik denk dat we dringend een scheut directe democratie nodig hebben, maar op een ernstige manier. Dat betekent dat vragen in een volksraadpleging bepaald worden door degenen die de handtekeningen verzameld hebben, en niet door de meerderheid die aan de macht is. Tot op zekere hoogte moet er ook een bindend referendum mogelijk zijn. Er moet een correctiemogelijkheid zijn, zoals dat in Zwitserland bestaat. Daar is het zo dat wanneer een vraag wordt voorgelegd op volksinitiatief, de overheid het recht om een tegenvraag te stellen. Dat systeem is nuttig, wanneer je een keer ja en een keer neen kan stemmen of zelfs twee keer ja en twee keer neen. Dat zou in Antwerpen een oplossing geweest zijn. Dat wil men echter niet, omdat men de handen wil vrij hebben om na een referendum zijn goesting te doen.

- Wat Antwerpen betreft, in hoeverre is het aanvaardbaar dat de Antwerpenaren alléén een stem krijgen over een infrastructuurproject dat in functie staat van de mobiliteit in heel Vlaanderen?

Een referendum kan alleen bindend zijn indien het geplaatst wordt op een niveau dat daar de bevoegdheid toe heeft. Indien een vergunning mag uitgereikt worden door de stad Antwerpen, dan is een Antwerps referendum volgens mij verantwoord. Hier gaat het slechts om een advies dat de stad zal uitbrengen, omdat het uiteindelijk niet de stad is die de bouwvergunning mag uitreiken. Als je over de uiteindelijke beslissing een referendum wil organiseren op de correcte manier, dan zou je het inderdaad in heel Vlaanderen moeten doen.

- Ziet u nog domeinen waar referenda de democratie kunnen opwaarderen?

Op heel veel vlakken maar je moet concrete vragen stellen. Dat vergt ook dat de burgers opgevoed worden. We zijn het natuurlijk verleerd om een mening te vormen over concrete vragen.We mogen nog alleen onze mening vormen over de perceptie van personen. Over de glamour en de sympathie voor mensen. Dat is ongevaarlijk. Maar als de burgers een mening hebben over concrete punten waarover beslissingen moeten genomen worden dan is dat blijkbaar voor het politiek systeem gevaarlijk.

(1) Bestuurslid Vlaanderen-Europa en Orde van de Vlaamse Leeuw – lokale besturen vlaamse verenigingen in Gent
(2) Zie http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2009/01/de-onzin-van-de-resolutie-over-de.html
(3) Zie http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2009/01/bedenkingen-over-de-scheiding-der.html
(4) Belangenconflict Waals Parlement abusief en onwettig, http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2009/01/belangenconflict-waals-parlement.html.
(5) Wanneer meerdere parlementen een belangenconflict willen inroepen moeten zij dat tijdens dezelfde termijn doen. Dit is de grondwettelijke praktijk, zoals zij werd nageleefd in het verleden, d.w.z. in de zittijden voorafgaand aan de verkiezingen van 2007. Samen met de belangenconflicten ingeroepen tegen een voorstel van interpretatief decreet in het Vlaams Parlement betreffende de schoolinspectie in de faciliteitengemeenten is het BHV- belangenconflict het enige waarbij een parlement een belangenconflict heeft ingeroepen tegen eenzelfde voorstel nadat de behandeling van een belangenconflict tegen hetzelfde voorstel door een ander parlement was beëindigd. In het zeldzame geval waarin meerdere parlementen een belangenconflict inriepen tegen eenzelfde voorstel is in het verleden het tweede belangenconflict ingeroepen binnen de eerste periode van 60 dagen en had het overleg gezamenlijk plaats met alle betrokken parlementen. Zie met name de belangenconflicten tegen het ontwerp wetsvoorstel betreffende de Vlaamse Wooncode, waar de moties van belangenconflict het Parlement van de Franse Gemeenschap en het Waals Parlement elkaar onmiddellijk opvolgden (2 mei 2006, en 10 mei 2006 en vervolgens 5 juli 2006 en 12 juli 2006) en een gezamenlijk overleg plaatsvond in de Gemengde Overlegcommissie op 4 september 2006 (zie Stukken Senaat 2006-2007, nr. 3-1853/1).
(6) Arrest nr. 131/2009, http://grondwettelijkhof.be/public/n/2009/2009-131n.pdf
(7) Zie mijn "Interpretatie zonder te zinzen: waarom de splitsing van BHV grondwettelijk moet", http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2007/09/interpretatie-zonder-te-zinzen-waarom.html en het vervolg "De kern van de zaak: BHV discrimineert in strijd met het belgisch evenwicht", http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2007/10/de-kern-van-de-zaak-bhv-discrimineert.html
(8)" Dewael's bedrieglijke rechtsvergelijking", http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2007/10/dewaels-bedrieglijke-rechtsvergelijking.html
(9) Mottenballenplan voor Antwerpse containerkaaien, de Standaard 3 september 2009, http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=UR2EG4IG
(10) Lissabon-Urteil, Bundesverfassungsgericht 30 juni 2009, http://www.bundesverfassungsgericht.de/entscheidungen/es20090630_2bve000208.html
(11) Arrest 10/2008, http://grondwettelijkhof.be/public/n/2008/2008-010n.pdf
(12) Arrest 128/2007 van het Grondwettelijk Hof van 10 oktober 2007, http://grondwettelijkhof.be/public/n/2007/2007-128n.pdf. Het Hof gaat daarin nogal kort door de bocht door te stellen dat de motivering van het HJEG inzake de geldigheid van het kaderbesluit mutatis mutandis ook geldt ten aanzien van de Belgische omzettingswet van 19 december 2003, omdat het HJEG had geantwoord dat de kritiek op het Kaderbesluit tegen de verkeerde wetgever was gericht en de aangevoerde discriminatie een gevolg was van de wijze van omzetting in het Belgische recht. Ook het HJEG ging daarbij kort door de bocht: het weigerde het kaderbesluit te toetsen aan het legaliteitsbeginsel in strafzaken (i.h.b. de afschaffing van de dubbele strafbaarstelling), omdat het Kaderbesluit zelf geen strafbaarstellingen zou inhouden, maar "vergat" in overweging te nemen dat het inzake uitlevering voor bepaalde misdrijven wel de afschaffing van het vereiste van dubbele incriminatie oplegt aan de lidstaten.